OPERATÖRLÜK EĞİTİMİ
İŞ MAKİNALARI
KONU BAŞLIKLARI
•Giriş
• İş Makinaları
• İş Makinaları Çeşitleri
• İş Makinesi Operatörlük Belgesi
• İş Makinalarında Bakım Stratejileri
• İş Makinalarında İş Güvenliği Genel Kuralları
GİRİŞ
Ülkelerin gelişmişlik seviyeleri ile birlikte makineleşme oranları da
artmaktadır. Makineleşme beraberinde sanayileşmeyi getirmekte ve gelişmişlik düzeyini arttırmaktadır. İş makinelerinin teknolojik gelişimi 16. yüzyıldan sonra hız kazanmıştır. 16. yüzyıla kadar alt yapı faaliyetleri teknolojik olmayan iş ekipmanları ile yapılmıştır. 1834 yılında mekanik şekilde çalışan kazı makinesinin icat edilmesi günümüzün teknolojik iş makineleri için başlangıç noktası olmuştur. İş makineleri; çağdaş, planlı ve sağlıklı kentlerin oluşturulması için sanayi, inşaat ve imar işlerinde yoğun olarak kullanılmaktadır.
Günümüzde iş makineleri pazarında Amerikan ve Japon firmalarının hâkim
olduğu görülmektedir.
Sanayileşmiş ülkelerde, alt yapı yatırımlarının tamamlanmış olması, bu ülkelerde iş makinelerinin daha çok bakım, onarım vb. faaliyetlerde kullanılmasına neden olmaktadır. Fakat gelişmekte olan ülkelerde, alt yapı yatırımlarının fazla olması, iş makinelerine olan talebi artırmaktadır. Ülkemizde iş makineleri sektörünün gelişimi çok yenidir. 1976 yılı öncesi
parça üretimi yapan firmalar daha sonra iş makinelerini üretmeye başlamışlardır. Özellikle gelişmiş ülkelerin dış pazara açılma ihtiyacı, 1980 sonrası iş makinelerindeki ithalat patlaması ve yüksek girdi maliyetleri yüzünden ülkemizde üretim açısından uzun bir süre istenilen üretim potansiyeline ulaşılamamıştır. Ayrıca ithal edilen iş makineleri, yedek parça ve servis sorununu da beraberinde getirmiştir. Yabancı firmaların Türkiye pazarında fiyat kırarak rekabet etmesi ve kırmış oldukları fiyat farkını yedek parça fiyatları üstüne koyarak kapatma yoluna gitmesi, iş makinesi sahiplerini kalitesiz ve ucuz yedek parça kullanmaya yöneltmiştir. Bu durum ise oldukça yüksek değerleri bulan iş makinelerinin uzun sure atıl kalmasına ve güvenlik açısından risklerin oluşmasına neden olmuştur. Son yıllarda, gerek yedek parça hizmetlerinde gerekse servis hizmetlerinde kalite giderek yükselmektedir. Ülkemizde çok sayıda iş makinası üretimi yapan firmalar bulunmaktadır.
İŞ MAKİNALARI
Tarım, sanayi, bayındırlık, milli savunma vb. devlet kurumlarının ve özel sektörün kullanıldığı iş makinaları; iş ve hizmet üreten, karayollarında insan, hayvan ve yük taşımayan ve işe uygun özel ekipmanlarla donatılmış motorlu araçlardır. Üstyapı, altyapı, karayolu yapım, bakım ve onarım, su yapıları inşaatı, toprak kazımı, yükleme ve yayılımı vb. inşaat işlerinde de kullanılan çok amaçlı iş makinaları mevcuttur.